Het effect van statiegeld op blikjes in het zwerfafval in Amsterdam

Brief naar het Parool, in verkorte versie gepubliceerd op 30-03-2024

Sinds 2017 doe ik gedetailleerd onderzoek naar zwerfafval, daarbij heb ik ook 611 kilometer onderzoek gedaan in Amsterdam. Tot 1 april 2023 deed ik 489 km onderzoek in Amsterdam en vond daarbij 14.470 blikjes. Gemiddeld 31,4 blikjes per kilometer.

Na de invoering van statiegeld op blikjes deed ik 122 kilometer onderzoek in Amsterdam. Ik vond daarbij 1.397 blikjes. Gemiddeld 11,4 blikjes per kilometer.

In 2024 deed ik tot nu toe 45 kilometer onderzoek, die staan weergegeven op deze kaart.

Blauw = blikjes Rood = plastic flessen Groen = overige drankverpakkingen

In totaal vond ik 327 blikjes, dat betekent dat er 7,3 blikjes per kilometer lagen.

Er liggen in Amsterdam inmiddels 78% minder blikjes dan voor de invoering van statiegeld. Dit komt overeen met de landelijke afname.

Van de 327 blikjes die ik in 2024 vond stond er op 142 stuks een statiegeldlogo. Dat is 43%. De rest waren oude blikjes en blikjes waarmee de statiegeldwet wordt omzeild. Die blijven net zo lang liggen als voorheen, ze hebben geen opraapwaarde.

Van de 142 blikjes met statiegeldlogo waren er 101 plat of op dusdanig beschadigd dat deze niet worden ingenomen. Ook die blijven gewoon liggen.

In totaal vond ik in 2024 slechts 41 blikjes waar (nog) statiegeld op zat. Dat is slechts 12,5% van alle gevonden blikjes.

Statiegeld heeft het aantal blikjes op straat in Amsterdam enorm doen afnemen. Het kan nog verder naar beneden door beter te handhaven op de verkoop van blikjes zonder statiegeld en af te dwingen dat ook beschadigde blikjes worden ingenomen.

Wat betreft de geplunderde prullenbakken, ook die zie ik, een verschijnsel dat zich vooral voordoet in grotere steden. Al jaren valt me op dat de prullenbakken daar vaak overvol zijn. Een 24-uurs-maatschappij waarin we veel buiten consumeren en alles verpakt is vraagt om een ander prullenbakkenbeleid waarbij ten eerste goed moet worden gekeken naar de tijdstippen van legen en de vraag moet worden gesteld wie daar verantwoordelijk voor is.

Dirk Groot – De Zwerfinator