Gewoonlijk vallen activisten bedrijven frontaal aan. Tinga en Groot pakken het anders aan: met data en liefde. Ze kozen Valentijnsdag als deadline voor het ondertekenen van hun Knalplastic Convenant. Vrijwillig ondertekenden deze week 95% van de supermarkten, bouwmarkten en andere retail de door hen opgestelde afspraken om alle vuurwerk van plastic te ontdoen. Een convenant dat bovendien ondersteund is door een aantal vuurwerkimporteurs die gezamenlijk goed zijn voor meer dan 50% van de markt. Hun liefdevolle aanpak werkt.
Het Knalplastic-probleem:
Meer dan 60.000 plastic resten werden door zwerfafvalrapers op de foto vastgelegd sinds het begin van ‘Operatie #Knetterbal’, een initiatief van Merijn Tinga (Plastic Soup Surfer) en Dirk Groot (Zwerfinator). Foto’s met daarop smoezelige plastic scherven van ‘knetterballen’ tussen het gras, in de goot of op de stoep.
Groot: “De ‘knetterbal’ is licht knalvuurwerk en heeft de vorm van een plastic balletje met een lontje. Het is een type vuurwerk uit de F1-categorie dat het hele jaar door verkocht mag worden door supermarkten, bouwmarkten, speelgoedwinkels, tuincentra et cetera”. Dit F1 vuurwerk valt buiten het onlangs afgekondigde verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen. Door het aangekondigde verbod wordt nu een enorme groei van juist deze F1 categorie voorzien.
Tinga: “Plastic in vuurwerk komt vrijwel per definitie in het milieu terecht. Het is in veel gevallen ontworpen om letterlijk op straat te werpen en te exploderen.” De resten blijven achter en verworden tot microplastic dat ophoopt en schade toebrengt. De 60.000 gefotografeerde knetterbal-resten zijn maar een fractie van wat er jaarlijks in het milieu terecht komt ten gevolge van vuurwerk.
Opmerkelijke relatieopbouw:
Tinga en Groot nemen half november een YouTube-filmpje op waarin ze oproepen bewijs te verzamelen voor de rechter. Een grote groep vrijwilligers verspreid over heel Nederland levert hen het bewijs in de vorm van de 60.000 foto’s. Dit is de data waarmee ze naar de rechter willen om een verbod af te dwingen voor dit in hun ogen ‘letterlijke wegwerpplastic’.
Tegelijk schrijven ze ook de directeuren van de bedrijven aan die dit ‘knalplastic’ verkopen. Ze zijn daarbij zacht op de relatie maar principieel op de inhoud. En dat wordt gewaardeerd. De directeuren van de Hema, Albert Heijn, Gamma, Karwei, Vomar, Big Bazar, Blokker, Intratuin en Action reageren meteen.
Tinga: “Sommige CEO’s bellen me zelfs persoonlijk op om te vertellen dat ze de knetterballen nog voor de Kerst uit de schappen zullen halen. Een schadepost die bij sommige bedrijven in de tonnen euros loopt.”
Ten onder aan het succes:
Door de meewerking van de grootste retailers zijn er voor de twee kleine activisten echter geen partijen meer over om bij de rechter uit te dagen. Er komt vooralsnog geen formeel verbod. Dit tot ongenoegen van Tinga en Groot, aangezien ze de knetterbal willen gebruiken als casus voor andere soorten ‘letterlijk wegwerpplastic’. De principe uitspraak van de rechter over de ‘knetterbal’ moest daarin het precedent scheppen.
Knalplastic Convenant – geen plastic meer in vuurwerk
Bij gebrek aan een rechtsgang leggen Tinga en Groot het bedrijfsleven vervolgens het ‘Knalplastic Convenant’ voor. Een afspraak die veel verder gaat dan enkel ‘knetterballen’ maar erin voorziet ‘alle plastic uit zowel categorie 1- als categorie 2- vuurwerk te faseren binnen korte tijd’.
Groot: “Vuurwerk is veel ouder dan plastic en er zijn voldoende alternatieven in de handel, het is niet meer dan logisch om te tekenen.”
Aan dit convenant geven niet alleen de al meewerkende partijen gehoor maar sluit ook de overgebleven retail aan: Intertoys, Xenos, Welkoop, Hoogvliet, Hornbach, Aldi, Dirk en Deen. Bijzonder is dat ook de grootste vuurwerkimporteur Lesli en de kleinere importeurs Vuurwerkvisie en China Red ondertekenen. Deze importeurs hebben gezamenlijk meer dan de helft van de Nederlandse markt in handen.
In sommige gevallen gaat de ondertekening gepaard met een exclusief fotomoment van de directeuren en de aaibare activisten zoals oa. bij Hema CEO Tjeerd Jegen die als allereerste van de retail het convenant ondertekent.
Nieuwe Nederlandse Norm voor Brussel:
Deze gezamenlijke afspraak betekent een nieuwe norm voor Nederland. Een norm die Tinga en Groot vervolgens naar Brussel zullen meenemen. Tinga: “we hebben een warme band met EU Vice President Frans Timmermans. Timmermans werd vorig jaar namelijk officieel ambassadeur van ons ‘Plastic Avengers Manifest’.” Ze verwachten dat hun Knalplastic Convenant gemakkelijk Europees toe te passen is nu Nederland het voorbeeld stelt en dat de ‘single use’ plastic richtlijnen van Timmermans goed aanvult.
Love story
Het begon met een YouTube filmpje op een parkeerterrein achter een supermarkt. Het relatiebeheer brengt deze activisten via de Nederlands hoofdkantoren naar Brussel met afspraken op zak. Geen plastic meer in vuurwerk door een liefdevolle aanpak: Door zacht te zijn op de relatie maar hard op de inhoud.
Wij hebben dit bericht geschreven met Valentijn en de liefdevolle relaties als invalshoek. Wij staan open om met u mee te denken dit verder uit te diepen maar ook als u een andere invalshoek zoekt.
We geven graag telefonisch live toelichting en verduidelijking.
Merijn Tinga:
Merijn@plasticsoupsurfer.org
06 12 33 72 45
Plasticsoupsurfer.org
Dirk Groot:
info@zwerfinator.nl
06 81 50 34 56
Zwerfinator.nl