Een belletje van RTL. Ze willen een item over me maken. Ik ben natuurlijk geïnteresseerd. Als ik het verhaal over mijn strijd kan vertellen ergens in de media, dan doe ik dat graag. De man aan de andere kant van de lijn vraagt me van alles over wat ik doe. Hij vindt mijn verhaal erg interessant en vraagt goed door. Maar ik heb niet het idee dat hij zich van te voren heeft verdiept in wat Zwerfinator is en doet.
Ik heb een soortgelijk telefoongesprek al eens eerder gehad met iemand van RTL. Toen was het voor het programma Schoner Nederland. Ze wilden een promotiefilmpje maken over mijn “bedrijf” en de dienstverlening die ik kan bieden aan overheden en bedrijven. Ik was vereerd, maar toen bleek dat ik een paar ruggen moest neerleggen voor dat filmpje heb ik vriendelijk bedankt.
Ik voelde hem dus al aankomen, maar heb toch vrolijk het gesprek doorgezet. Ze zouden een mooi filmpje maken dat dan ergens rond of tijdens Business Class van Harry Mens zou worden uitgezonden. In mijn hoofd ontstonden binnenpretjes. Hoe geweldig zou het zijn als ik eens bij Harry aan tafel zou komen te zitten?
Ik ken het programma. Het staat vaak op als ik zondagavond laat achter de computer aan het werk ben, net als nu. Ik heb geen connectie met de mensen die daar aan het woord komen, maar ik vind het ontzettend boeiend om te zien wat de mensen uit de kringen van Harry bezig houdt. Ik ken het nog van de tijd dat ik zelf een veelbelovend managementtrainee was. Ja, schrik niet, Zwerfinator was ooit werkzaam bij grote bedrijven als ABN*AMRO, Shell en ING. Hij kent die wereld.
Dat ik uiteindelijk niet geschikt was om die ladders daar te beklimmen, lag achteraf gezien niet aan mijn talent, maar aan dat ik er niet toe gemotiveerd was. Ik paste daar niet. Vlak voor de Corona-uitbraak was ik een avondje stappen met een paar oud collega’s die ik nog ken uit mijn begintijd. Geweldige gasten. Zowel op die avond als tijdens onze werkperiode hebben we veel gelachen. Zij zijn wel doorgegroeid en opgeklommen en zitten er warmpjes bij. Ik mag ze nog steeds erg graag. Ik kijk reikhalzend uit naar onze volgende reünie.
In het programma van Harry gaat het natuurlijk veel over aandelen en investeren. Als het gaat over groene investeringen wil Harry zich nog wel eens hardop afvragen of dat niet een mode-dingetje is, maar er zitten geregeld gasten aan tafel die hem tegenspreken en vertellen dat het voor de lange termijn echt de slimste investering is. En dat het voor de planeet ook belangrijk is. Of ze dat laatste menen maakt mij niet uit, als de kapitalisten overtuigd raken van het nut van groene investeringen ben ik al lang blij.
Ik fantaseer tijdens het telefoongesprek over een gesprek bij Harry aan tafel. Ik zie hem voor me zitten met ogen vol verbazing en in zijn hoofd druk op zoek naar vragen. Hij kent mijn wereld niet. Ik denk niet dat Harry zwerfafval raapt. Ik denk ook niet dat Harry vaak met een Red Bull over straat loopt of op een parkeerterrein met zijn vrienden wat zakken fastfood leegvreet en daarna een joint rookt. Ik denk dat Harry geen zwerfafval veroorzaakt en ook niet vaak op plaatsen komt waar dat veel ligt. Hij zal wat roepen over Boyan Slat, die ook al zo weinig verstand heeft van zwerfafval, laat staan van de oplossingen. Ik zou het pareren en vervolgens wat dingen zeggen die helemaal abracadabra voor hem zijn.
Ik zie me daar vertellen over ons huidige project, Mission Mars. Zwerfafvalrapers door het hele land nemen foto’s van gevonden plastic wikkels van het bedrijf Mars met de Plastic Avengers App en zo brengen we in beeld hoeveel plastic vervuiling dat bedrijf levert. We hopen dat bedrijf zo te overtuigen over te stappen op afbreekbare wikkels. En daardoor de rest van de snoepindustrie te inspireren hetzelfde te doen. Harry snapt het niet en schiet in de verdedigende rol dat Mars die wikkels niet op straat gooit. En er ontstaat een klassieke discussie.
Harry vraagt zich ondertussen af of hij aandelen Mars heeft. Die heeft hij niet, dat weet ik, want Mars is een familiebedrijf. Dat is best lastig tijdens een campagne, we kunnen het niet via de aandeelhouders spelen. Als ik hem dat vertel is Harry gerustgesteld, maar de redactie en de directie van RTL worden inmiddels flink zenuwachtig. “Als die Zwerfinator zo doorgaat met kritiek leveren op dat bedrijf, zouden ze dan nog wel zoveel reclames willen uitzenden bij ons? U weet wel, die leuke met die M&M’s met armen een beentjes of die van Snickers waardoor je weer mens wordt. Help, er wordt aan onze inkomsten geknaagd!”
Na een half uur aan de telefoon zegt de man dat hij even gaat overleggen of ze mijn “bedrijf” interessant genoeg vinden voor een filmpje en we hangen op. Niet veel later belt hij weer. “We gaan het doen, we komen een dag bij u filmen, u krijgt dan het filmpje te zien en mag één keer zeggen wat u anders wil. En u krijgt een verlaagd tarief, het kost slechts 2.600 euro”. Ik twijfel nog even om te bedingen dat ik dan ook bij Harry aan tafel mag zitten, maar zie al aankomen dat ik dan écht zal moeten lappen en bedank vriendelijk. Ik ga geen geld betalen voor dit soort dingen, ik kan mijn pegels wel effectiever inzetten.
Hoe anders verliepen vorige maand de contacten met KASSA. Ze namen contact op met mij en Merijn Tinga (De Plastic Soup Surfer) omdat ze specifiek aandacht wilden besteden aan Mission Mars. Ze waren echt geïnteresseerd in het achterliggende verhaal, ze hadden al research gedaan en verdiepten zich steeds verder. Ze vroegen ons continu om input, ze leerden ons dingen. Ze waren een hele dag met ons op pad om te filmen, besteedden echt veel tijd aan het onderwerp in de live-uitzending en trapten niet in de standaard praatjes over recycling van de media-getrainde vertegenwoordiger van Mars en hielden op geen enkele manier rekening met de grote reclame-inkomsten die Mars de publieke omroep oplevert.
En ze vroegen ons geen cent. Ze bedankten ons zelfs voor de grote hoeveelheid tijd die we ze gratis ter beschikking stelden. En we kregen onze reiskosten vergoed.
Ik wil echt helemaal niets afdoen aan het programma van Harry. Of aan andere programma’s op de commerciële zenders. Er is vraag naar en het vervult een behoefte. Mijn persoonlijke voorkeur is helemaal niet van belang wat dat betreft. Maar écht kritische programma’s richting bedrijfsleven, die opkomen voor de consument, die de reclame-inkomsten mogelijk beschadigen, die hoef je niet te verwachten bij de commerciëlen
Daarvoor hebben we de publieke omroep. Dat is een belangrijke taak van de publieke omroep. Tegenmacht bieden. Agenderen. Confronteren. Verdiepen. De belangen van de burger en de consument behartigen. En die van het muljeu natuurlijk. Niet alleen maar die van de aandeelhouders.
Het is daarom een schande dat de NPO wil bezuinigen op programma´s als KASSA en RADAR, de zendtijd wil halveren en ze op een incourant tijdstip wil programmeren. Bezuinig gewoon lekker op het platte entertainment waar de commerciëlen toch veel beter in zijn. En nee, dat veroordeel ik ook al niet, ik kijk er zelfs ook wel eens naar. Ik ben ook maar een mens die dat af en toe nodig heeft.
En als Harry me nog eens uitnodigt, dan kom ik graag. Ik doe zelfs een stropdas om als hij dat wil. Maar die declareer ik dan wel bij hem.