Er is nogal wat te doen in de media over een negatief effect van statiegeld: er zijn mensen die prullenbakken leegtrekken op zoek naar blikjes en flesjes met statiegeld en zo wat extra zwerfafval veroorzaken. De populistische media blaast het graag op alsof we hierdoor een grote toename van zwerfafval hebben, maar dat is gewoon niet waar. Mijn data wijst zelfs op een afname van het totaal.
Ik heb ze ook gezien hoor tijdens mijn onderzoeken, die leeggetrokken prullenbakken met veel afval eromheen. Geen gezicht. Maar je moet dan meteen even de hele omgeving in ogenschouw nemen. Op de plekken waar ik het zag lag in de hele omgeving veel zwerfafval. En het waren ook plekken waar altijd al veel zwerfafval lag. Slecht beheerde plekken in een omgeving waar veel wordt geconsumeerd dat dan weer gewoon veel afval oplevert. En ook zwerfafval.
Overvolle prullenbakken waren altijd al een bron van zwerfafval door dieren die ze leeg trokken, de zwaartekracht en de wind. En ja, dat is nu op sommige plekken erger geworden. De echte oorzaak is uiteindelijk dat we zo ontzettend veel afval hebben dat de prullenbakken snel vol zijn. En in dit geval ook nog dat mensen zo rijk en/of onverschillig zijn dat ze gewoon geld in de prullenbak gooien. Maar dat terzijde.
Ik ga nu even niet in op het hele verhaal en hoe we dit bij de bron kunnen aanpakken door afval te verminderen. Wie daar meer over wil lezen kan terecht op www.overvolleprullenbak.nl. De staatssecretaris is door de tweede kamer al aan het werk gezet om hier iets mee te doen.
Maar nu even praktisch, hoe kun je dit probleem nou snel tackelen? Eigenlijk heel simpel: leeg de prullenbakken op het juiste moment, bij voorkeur aan het einde van de dag en niet aan het begin. De statiegeldzoekers die prullenbakken leegrausen komen met name in de avond, nacht en vroege ochtend. Als je bij het sluiten van de winkels, kroegen, restaurants et cetera de prullenbakken leegt, dan voorkom je direct heel veel problemen.
De supermarkt in mijn wijk beheert al jaren zelf de prullenbakken. Zo afgesproken met de gemeente. Ik zag vaak overvolle prullenbakken in de avonduren en ook vaak afval ernaast liggen. Dat was na de invoering van statiegeld op blikjes erger geworden. Dus wat deden ze? Vragen om afschaffing van statiegeld? Nee, ze zijn aan het eind van de dag de prullenbakken gaan legen in plaats van ´s ochtends. Probleem is er sindsdien niet meer.
Gemeentes en andere gebiedsbeheerders kunnen ook gebruik maken van deze wijdheid. Het zijn altijd dezelfde plekken waar deze problemen zich voordoen, je weet ook dat het bij warm weer erger is en dat het zich dan ook nog op een aantal andere plekken voordoet. De mensen van de reiniging kunnen zo vertellen waar en wanneer. Als je op die plekken de momenten van legen van prullenbakken verplaatst naar het eind van de dag voorkom je dus die extra troep op die specifieke plekken.
O ja, en vooral ook zaterdag aan het eind van de dag die prullenbakken legen, want juist in het weekend (als er niet gewerkt wordt door veel gemeentes), zijn de prullenbakken vaak overvol. Was ook altijd al zo.
Het is al net als een advies dat ik geef aan bouwbedrijven rond bouwlocaties. Die leveren ook nogal wat afval op dat makkelijk wegwaait. Als ik daar vragen over krijg adviseer ik: gewoon einde dag opruimen, net zoals de bakker en de slager dat altijd doen. En tussendoor ook natuurlijk. Scheelt een hoop.
Zwerfinator