Sinds vorig jaar zit er statiegeld op plastic flesjes voor water, limonade en frisdrank en volgend jaar komt er statiegeld op blikjes. Dat is heel mooi want dat werkt als een malle, maar zolang er geen statiegeld zit op alle drankverpakkingen zullen er bedrijven zijn die alternatieven zoeken om onder statiegeld uit te komen. We zien dat nu al gebeuren, plastic flesjes worden vervangen door drankkartons. Dus zien we die ook op straat. Die ontwikkeling willen we stoppen en daar kunnen jullie bij helpen.
Hoedan?
Hoe we dat willen doen? Met Project #Pakzooi willen we zoveel mogelijk foto’s verzamelen van rondslingerende drankkartons van alle formaten. Dat kun je heel simpel doen met de gratis Plastic Avengers App. Dus zie je een drankkarton op straat, neem een foto met de App en wij doen de rest. Klik Klak Klaar. Met de verzamelde foto’s gaan we naar Den Haag om de politiek te overtuigen statiegeld uit te breiden naar alle drankverpakkingen, te beginnen naar de drankkartons.
Door deze manier van actie voeren hebben de Plastic Avengers het voor elkaar gekregen dat de plastic wikkels van Antaflu en Wilhelmina pepermunt nu van papier zijn, is het plastic grotendeels verdwenen uit vuurwerk (Operatie #Knetterbal) en verdwenen waterballonnetjes en plastic confetti uit de schappen van de meeste winkelketens (Operatie #spatplastic). De data van Zwerfinator speelde ook een grote rol in de besluitvorming die geleid heeft tot statiegeld op plastic flesjes en blikjes. Nu willen we met een overdosis aan bewijsmateriaal Den Haag overtuigen dat de statiegeldwet snel moet worden aangescherpt.
Het gaat niet alleen over zwerfafval
Drankkartons lijken heel milieuvriendelijk en de industrie wil ons ook laten geloven dat ze dat zijn. Maar het tegendeel is waar. Ze zijn gemaakt van meerdere materialen: Niet alleen is de binnenkant gemaakt van een dikke laag plastic en aluminium, ook de dop en de buitenlaag zijn van plastic. Plastic waar niets mee kan, wordt nooit gerecycled. Alleen het karton kan worden gedowncycled naar bijvoorbeeld toiletpapier. En de inzamelgraad is ook laag. Dit in tegenstelling tot plastic flesjes in een statiegeldsysteem die heel goed kunnen worden gerecycled. Je kunt er gewoon nieuwe flesjes van maken.
Het nieuwe drankkarton is gemaakt voor de to-go markt. Dus voor gebruik onderweg. Juist die leveren veel zwerfafval op en als ze wel in de openbare prullenbak belanden worden ze sowieso zelden gerecycled, dat gaat meestal gewoon als restafval de verbrandingsoven in.
Geen nieuwe strijd
Zwerfinator is al meer dan een jaar bezig met deze strijd, dit is gewoon de volgende stap. Of de volgende slag, zo u wilt. In juli 2021 schreef hij hierover al de column: In het pak genaaid. In Oktober besteedde Kassa aandacht aan de overstap naar drankkartons. Zwerfinator vertelde over de opkomst van de pakken en uit bestudering van de LCA van dit pak bleek dat het veel minder duurzaam was dan een plastic flesje in het statiegeldsysteem.
Als gevolg daarvan haalde Jumbo het drankkarton water van het huismerk uit de schappen en niet veel later kondigde Unilever aan te stoppen met het drankkarton B-Better water. In Augustus lanceerde Albert Heijn het merk “Sea Water” in drankkartons dat na hevige kritiek van Zwerfinator via social media zoveel opschudding veroorzaakte dat ze al na een week uit de schappen werden gehaald.
De strijd gaat door
Er zijn wel een paar pakken van de markt gehaald, maar er verschijnen ook steeds weer nieuwe. Jarenlang hebben Zwerfinator en de Plastic Soup Surfer en vele anderen gestreden voor statiegeld. Dat zit nu op de meeste flesjes en straks op blikjes, maar de strijd is nog niet klaar. Zo lang er mazen in de wet zitten zullen er slimme vissen doorheen zwemmen. Vooral de vissen die gek zijn op geld en zich niet bekommeren om de wereld. Dat willen we stoppen.
The battle continues: POWER TO THE PICKERS!
Voor meer info, zie deze vlog op youtube
En kijk de uitzending van EenVandaag over dit onderwerp terug via deze link.