Ik deed een simpel polletje op LinkedIn om erachter te komen hoe groot de behoefte is om blikjes met statiegeld buiten de openingstijden van de supermarkten in te leveren. Volgens het plan van EY-Parthenon is het namelijk een pluspunt dat we onze blikjes de hele dag door in aparte Dixi’s ergens buiten de supermarkten in kunnen leveren. Dus ook in de late avond en ’s nachts.
Supermarkten zijn de winkels met de ruimste openingstijden. Ze gaan vroeg open en laat dicht. Slechts vijf procent gaf in deze poll aan tussen acht uur ’s avonds en acht uur ’s morgens de blikjes in te willen leveren. In een soortgelijke poll op Twitter was dat 8,3 procent. Toch iets ruiger publiek. Representativiteit is niet gewaarborgd, laten we dat op 10 procent zetten.
Dat rare plan betekent dat die inlevermachines in de buitenlucht 24 uur per dag moeten aanstaan. Dat verbruikt stroom. Niet alleen voor het licht, maar je hebt te maken met gevoelige elektronica die moet functioneren bij alle soorten weer. Voor wie het nog niet wist: ’s nachts is het veel vaker koud dan overdag en in de zomer kan het zomaar eens erg warm worden en in de winter erg koud. En het regent, sneeuwt of hagelt ook wel eens.
De helft van de tijd wordt er dus veel stroom verbruikt voor 10 procent van de mensen. Dat past niet binnen het concept duurzaamheid natuurlijk. Hoe komen die statiegeld-urinoirs aan stroom trouwens? Moeten er kabels in de grond worden gelegd of komt er een zonnepaneeltje op? In het geval van het laatste is er wel altijd nog een kabel nodig als back-up.
Goed, we stellen dat de stroom groen is en dan sta je daar om elf uur ’s avonds. Bij een onbemande machine met een Glory Hole voor blikjes. Heb je een aantal blikjes dat niet wordt geaccepteerd. Gedeukt of plat bijvoorbeeld. Balen, die moet je weer mee naar huis nemen om een andere keer bij de balie van de super alsnog in te leveren. En je plastic flesjes worden ook al niet geaccepteerd door de machine. Er verschijnt een melding dat je die tijdens openingstijden in de supermarkt kunt inleveren.
Maar je stapt daar overheen. Je bent een positivo. Alles voor een goed milieu. Druk je op de knop voor het bonnetje, blijkt het rolletje op te zijn. Of het is vastgelopen. Je kunt wel ook opladen op je chipknip, maar die heb je even niet bij je. Het regent ook nog eens en er is geen fatsoenlijk afdakje.
O, en het kan ook gewoon zijn dat de machine vol is natuurlijk. En niemand in de buurt om hem even te legen.
Kun je je dan voorstellen dan je overgaat tot dit soort gedrag?
Dit klink allemaal wellicht als een worst-case scenario, maar dat is het helemaal niet. De supermarkten hebben ook steeds meer zelf-scan-kassa’s. Ikzelf hou er wel van. Maar soms wordt er een streepjescode niet gepakt of herkend. Of de actie-korting verschijnt niet in beeld. Of er komt geen bonnetje uit. Rolletje op. Of je hebt iets gekocht waarvoor je ouder moet zijn dan 18 en dat mag niet zomaar. Dan word je gecontroleerd. Kan allemaal gebeuren. Daarom is er altijd een medewerker in de buurt om ons te ondersteunen. Service über alles. Als het maar niet teveel handlings-kosten oplevert.
Vanmiddag stond ik te klooien met een parkeerkaartje. De machine waar ik wilde betalen weigerde dienst. Na wat gehannes via de speaker mocht ik dan uit ellende tenslotte gratis uitrijden. Niet uniek, in januari had ik zoiets op het Mediapark, daar kostte me het zelfs drie telefoongesprekken om weg te kunnen.
En dan verwachten ze dat een onbemande statiegeldmachine voor blikjes buiten de supermarkt gewoon altijd 24/7 prima functioneert? Laat me niet lachen.
En dan heb ik het nog niet eens over kwajongensstreken of vandalisme waar die machine aan onderhevig kan zijn. Ja, daar moet rekening mee worden gehouden. De gemeente sluit niet voor niets alle prullenbakken in de laatste weken van het jaar. Er zijn namelijk mensen die het ontzettend leuk vinden om te kijken wat er gebeurt als je een handje knetterballen of een Cobra in een prullenbak gooit. In zo´n machine met lichtjes is dat nog veel interessanter. En een dronken wildplasser weet ook wel wat hij met zo’n hokje aan moet. De term #statiegeld-dixi van de Plastic Soup Surfer is nog toepasselijker dan ik had gedacht.
Was het u al eens opgevallen dat verkoopautomaten voor bijvoorbeeld frisdrank of snoep nooit in de echte buitenruimte staan? Daar worden ze gesloopt. En uit een statiegeldautomaat valt dan wel niets te stelen, maar uit abri’s ook niet. En die gaan ook regelmatig zomaar stuk. En dat is heel dik glas. Moet iemand zijn of haar best voor doen.
Ik ben van de straat. Ik weet hoe het daar gaat. De mensen die het plan maakten om statiegeldblikjes in een soort pishokjes buiten de supermarkten zijn dat niet. Die zitten achter een buro te staren naar een plat scherm en zijn niet bezig met problemen oplossen, maar met problemen in stand houden en nieuwe te creëren. Dat houdt ze aan het werk.
En mij ook. Maar ik zal ze krijgen. Ik wil ook over een jaar of 15 met pensioen. Dan wil ik van de natuur genieten. Als die er dan nog is. Ik doe er in elk geval hard mijn best voor.
Ik heb de laatste jaren meerdere keren van mensen uit het bedrijfsleven gehoord dat ze hetzelfde gaan doen als ik als ze met pensioen zijn. Ik vind het nobel en prachtig, maar heb liever dat ze tegen die tijd lekker vogeltjes met me gaan kijken. Of lekker klaverjassen achter de geraniums. Desnoods bridgen. Maar wel met het mes op tafel. Net als nu. En de klaverjaspot vullen we natuurlijk aan met statiegeld.
En dan mijmeren we wat over wat een troep het vroeger was op straat. Dan hebben we het leuker dan de pensionado’s van nu die roepen dat vroeger alles beter en schoner was. En dan lachen we nog eens om dat zotte plan van die statiegeld-Dixi´s dat zo faliekant mislukte.